လၢႆးၸတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်း Classroom Management Excellence

လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း ပွင်ႇဝႃႈသင်။

• ✅ ပဵၼ်လွင်ႈ ႁဵတ်းတၢင်းသၢင်ႈ ၶူးသွၼ်/မေႃသွၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႉ ၽိုၵ်းႁဵတ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
• ✅ ပဵၼ်လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢၼ်ပူၵ်းပွင်ပၼ် ႁႂ်ႈႁိမ်းႁွမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ။
• ✅ ပဵၼ်လၢႆးၸတ်းၸႅၵ်ႇၼႃႈၵၢၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ် ၵၢၼ်ၶူဝ်းၶွင်လႄႈ ၶိူင်ႈၵမ်ႉၵႅမ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈထိုင်တီႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းယဝ်ႉ။

တွၼ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃး လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း

လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း ႁွင်ႈႁဵၼ်း

1. ပေႃးပိုတ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းမႃးၼၼ်ႉ ပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်းလီတႃႇမႄးဝူၼ်ႉၶိုၼ်း လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း
2. ႁွင်ႈႁဵၼ်းဝၼ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်းၼၼ်ႉ လမ်ႇလွင်ႈလိူဝ်သေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ (သင်ဝၼ်းၼၼ်ႉပဵၼ်ႁိုဝ် ၵေႃႈ မိူဝ်းၼႃႈတေပဵၼ်ၼၼ်ယဝ်ႉ။)
3. တႃႇလွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ႁၢင်ႈၶိူင်ႈႁွင်ႈႁဵၼ်းသူၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈထၢမ်တူၺ်းၵၢင်ၸႂ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် မိူၼ်ၼင်ႇ-
4. ဢီႈသင်တေၸွႆႈလႆႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ႁႂ်ႈႁဵၼ်းလႆႈလီလီ။
5. လွင်ႈလႂ်သမ်ႉ တေလူတ်းယွမ်းလႆႈ လွင်ႈတေယႃႉၵဝ်း။
6. တိုဝ်ႉတၢင်းဢၼ်လႂ် တေလီတႃႇၵမ်ႉၸွႆႈၶဝ် ႁႂ်ႈထိုင်တီႈလီလီ။
7. တႅပ်းတတ်းဝႆႉ ပၢႆးဝူၼ်ႉ ဢၼ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈၸႂ်သုတ်းၼၼ်ႉသေ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉတႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈပီယဝ်ႉ တူဝ်ႈတၼ်း ႁႂ်ႈၶၢမ်ႇလႆႈလွင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ ဢၼ်တေၸၢင်ႈယႃႉၵဝ်း ၼႂ်းသဵၼ်ႈတၢင်းႁဝ်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

ၶပ်းၶိုင် ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉ တီႈၼင်ႈ

1. ၶပ်ႉၽိူၼ်/တင်ႇ ၸႅၼ်ႇတင်းၼႃႈမႃးထိုင်တင်းလင် Desks in Rows, Front to Back
2. ၶပ်ႉၽိူၼ်/တင်ႇ ႁႂ်ႈၵၢမ်းၵၼ် Desks in Row, Side to Side
3. ၶပ်ႉၽိူၼ်/တင်ႇ တေႃႇၼႃႈၸူးၵၼ် Desks in Clusters
4. ၶပ်ႉၽိူၼ်/တင်ႇ မိူၼ်ႁၢင်ႈ U- Desks in U-Shape

ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဢွင်ႈတီႈယူႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်း

• ✅ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတီႈဝႆႉ ၶူဝ်းၶွင်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် (ၶႅပ်းတိၼ်၊ ၸွင်ႈ) Plan areas for student belongings
• ✅ ထူင်ပႃး/ထူင်ပိူဝ်ႉ Backpacks
• ✅ ပပ်ႉလိၵ်ႈ Books
• ✅ ဢႅပ်ႇၶဝ်ႈဝၼ်း Lunchboxes
• ✅ ၶူဝ်းဢၼ်မေႃႁၢႆသေ ၸၢင်ႈႁႃႁၼ် Lost and found items
• ✅ တၢင်ႇလွင်ႈ/ၵူၼ်းတၢင်ႇၵေႃႉ Others

ပၵ်းပိူင် ဢၼ်လူဝ်ႇၽိုၵ်းပၼ်ႁႂ်ႈၶဝ်ႁဵတ်းၸွမ်း

1. ဝႆႉမၢႆတူဝ်ၼပ်ႉတီႈဢေႇသုတ်းႁႃႈတူဝ်။ Keep the number to a minimum (approx. 5)
2. ၸႂ်ႉတိုဝ်းၶေႃႈၵႂၢမ်းယူဝ်းꧦ(သၢင်းꧦလၢင်းꧦ) Keep the wording simple.
3. ပၼ်လွင်ႈမုင်ႈမွင်း ပိုၼ်ႉထၢၼ်ဢၼ်ၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈ။ basic expectations.
4. ၸႂ်ႉတိုဝ်းလၢတ်ႈပၼ်ၶေႃႈၵႂၢမ်း ဢၼ်လီထွမ်ႇ။ Keep the wording positive, if possible.
5. ႁဵတ်းႁႂ်ႈပၵ်းပိူင် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တႅတ်ႈꧦတေႃးꧦ။ Make your rules specific

ပၵ်းပိူင်ဢၼ်တေလႆႈၸွမ်း

1. ႁႂ်ႈဢဝ်တိၼ်လႄႈမိုဝ်း တမ်းဝႆႉ၊ ၶူဝ်းၶွင်ၵေႃႈ သိမ်းဝႆႉႁင်းၵူၺ်း။
2. ပေႃးၶႂ်ႈထၢမ် ယုၵ်ႉမိုဝ်းပႂ်ႉသေ ပေႃးပၼ်ၶႂၢင်ႉယဝ်ႉ ၸင်ႇလၢတ်ႈ။
3. ၼင်ႈတီႈၼိူဝ်တင်ႇၽႂ်မၼ်းဝႆႉ ပေႃးဢမ်ႇလႆႈၶႂၢင်ႉ တေဢမ်ႇလႆႈၶၢႆႉဢွၵ်ႇၵႂႃႇတင်းလႂ်။
4. ၵူႈၶၢဝ်းယၢမ်းတႃႇသေႇ တေလႆႈပႆဢဝ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇလႆႈလႅၼ်ႈၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း။

လွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်

1. ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ဝူၼ်ႉႁၼ် မီးလွင်ႈဢုၼ်ႇၸႂ် ၼႂ်းၵႄႈၶူးသွၼ်/မေႃသွၼ်လႄႈ တႆးၵေႃႉၶဝ်။
2. ဢုပ်ႇၵုမ်၊ ထၢမ်ၵၢင်ၸႂ် ဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းသေ ထၢမ်တူၺ်း ဝႃႇသႃႇၼႃႇလႄႈ လွင်ႈသူၼ်ၸႂ်ၶဝ်။
3. ၵပ်းသိုပ်ႇ တူင်ႉတၵ်ႉၶဝ် ပုင်ႇမၢၼ်ႇ တႃႇသေႇ။
4. ႁႂ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းၸုမ်းလဵၵ်ႉ၊ ပၼ်ၵၢၼ်ႁိူၼ်းၵေႃႉတေႃႇၵေႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် လၢတ်ႈတေႃႇၶဝ် ၽဵင်ႈၽဵင်ႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်းႁဵၼ်း။

သၢင်ႈတူင်ႇဝူင်းၵၢၼ်သွၼ် ပဵၼ်လၢႆးသွၼ်ဢွၼ်လီ

1. ပႂ်ႉႁပ်ႉတွၼ်ႈၶဝ် တီႈပၢၵ်ႇၽၵ်းတူသေ ယုမ်ႉပႂ်ႉလႄႈ တူၵ်ႇလၢတ်ႈၸိုဝ်ႈၶဝ်(တွင်းၸိုဝ်ႈၶဝ်)။
2. ၸႂ်ႉတိုဝ်းသၢႆတႃၵပ်းသိုပ်ႇလႄႈ ၸႂ်ႉၽၢင်ႁၢင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၼႃႈတႃသေ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းၼႄပႃး တိၼ်မိုဝ်း တႃႇၼႄလွင်ႈ ၸၼ်ၸႂ်ၶဝ်ယဝ်ႉ။
3. ပႃးၸႂ်ပႃးၶေႃးသေ ထွမ်ႇပၼ်ၶဝ်။
4. ထွမ်ႇပၼ် လွင်ႈတုမ်ႉတွပ်ႇ တီႈပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်သေ မႃးထႅမ်ပၼ် တႃႇလႅၵ်ႈလၢႆႈ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။

ၸတ်းၵၢၼ်ႁွင်ႈႁဵၼ်း

• ✅ ပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၢင်ႈလိူၵ်ႈလႆႈထႅင်ႈ တၢင်ႇလၢႆး။
• ✅ ဢဝ်လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ မၢတ်ႈမၢႆဝႆႉၼၼ် တႅၼ်းတၢင်ၵၢၼ်တူင်ႉၼိုင် တႃႇၸၼ်ၸႂ်ၶဝ်။
• ✅ ႁႂ်ႈသႂ်ႇပၼ် လွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼမ်ၼမ်။
• ✅ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁူႉၸၵ်း ႁူႉလွင်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်လႄႈ။
• ✅ ႁဵတ်း ၼႄလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ် လွင်ႈဝႃႈႁဝ်းၵေႃႈႁၵ်ႉၶဝ်ယူႇ။
• ✅ ၼႄပၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း ႁႂ်ႈၶဝ်မေႃၵႄႈပၼ်ႁႃႁင်းၵူၺ်းၶဝ်။

တႅၵ်ႈၼိူင်း ဢၼ်လႂ်ထိုင်တီႈ ဢမ်ႇထိုင်တီႈ ၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း

ႁွင်ႈႁဵၼ်းဢၼ်ထိုင်တီႈ

• ✅ တူင်ႉတိုၼ်ႇၶဝ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်း။
• ✅ ၶဝ်တေႁူႉပွင်ႇၸႂ် ၶဝ်တေလႆႈႁဵတ်းႁိုဝ်။
• ✅ ပၼ်ႇလဵပ်ႈတူၺ်းၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း၊ ၸွႆႈ၊ မူၼ်ႉမႄး၊ ၼႄပၼ်ဢၼ်မႅၼ်ႈ၊ တွပ်ႇပၼ်၊ ပၼ်ႁႅင်း။

ႁွင်ႈႁဵၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇထိုင်တီႈ

• ✅ ၵွပ်ႈၵၢၼ်ၼမ်ၼႃႇလႄႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ႁဵတ်းသင်။
• ✅ ၵေႃႉဢၼ်ပႂ်ႉတူၺ်းသေ ႁႂ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶူးသွၼ်။
• ✅ ၶူးသွၼ်ၵုမ်းထိင်းႁွင်ႈႁဵၼ်းၼႃႇ။

လွၵ်းလၢႆးၸတ်းၵၢၼ်ႁွင်ႈႁဵၼ်း တႃႇႁေႉႁၢမ်ႈလႆႈပၼ်ႁႃ

ႁဵတ်းသၢင်ႈဝႆႉ လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ (သၢင်ႈလွင်ႈပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်) Build rapport

ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ႁဵတ်းလွင်ႈမူတ်းသႂ်ၼိူဝ်ၽိူၼ်ၶဝ်ၶိုၼ်း Have students clear their desks

ဝႆႉပိူင်တႅတ်ႈꧦတေႃးꧦ Be organized

မေႃၼုင်ႈၶူဝ်းၶႅမ်ႉလႅပ်ႈ Dress professionally

ဢႅဝ်ႇပၼ်ႇၵႂႃႇတူၺ်း ၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း Move around the classroom

ႁေႉႁၢမ်ႈဝႆႉ လွင်ႈလိင်ႉလႅၼ်(လၵ်းလိင်း) Prevent cheating

ၶေႃႈၼမ်းတၢင်း တႃႇၸတ်းၵၢၼ်ႁွင်ႈႁဵၼ်း

• ✅ လွင်ႈၾိင်ႈၾႃႉ(ပၼ်ႇလၢႆႈ) ႁိမ်းႁွမ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း။
• ✅ လွင်ႈၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း မီးလွင်ႈၵပ်းသိုပ်ႇ။
• ✅ လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ်ႁွင်ႈႁဵၼ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ႁူႉဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ႁင်းၶဝ်/တႃႇၶဝ်။
• ✅ ၸတ်းၵၢၼ် လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈယူႇသဝ်း Behaviors လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း (Disciplines)။
• ✅ လွၵ်းလၢႆးသွၼ် Teaching Strategies
• ✅ ႁႂ်ႈၸတ်းၵၢၼ်လႆႈ လၢႆးၸတ်းၵၢၼ်ႁွင်ႈႁဵၼ်း ပၢၼ်မႂ်ႇ

လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ၶူးသွၼ်/မေႃသွၼ် ဢၼ်ထိုင်တီႈ

• ✅ မေႃၵုမ်းထိင်းပေႉလႆႈ ၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်းလီလီ။
• ✅ ႁဵတ်းၸွမ်းလႆႈၽဵၼ်ႈၽဵၼ်ႈလႄႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်လၢႆးလဵဝ်ၵၼ်(ယႃႇႁဵတ်းၵၸၢၵ်ႇၵၸၢႆ)။
• ✅ ႁဵတ်းႁႂ်ႈထိုင်တီႈ(တိူဝ်ႉယမ်)လႆႈ ဢဝ်ၶဝ်ႈထိုင်ၼႂ်းႁူဝ်ၸႂ်ၶဝ်။
• ✅ ႁဵတ်းၼႄပၼ်လႆႈ လွင်ႈမုင်ႈမွင်း ဢၼ်လီ တေႃႇၼိူဝ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်။
• ✅ ႁဵတ်းသၢင်ႈပၼ်လွၵ်းလၢႆး ၸတ်းၵၢၼ်ႁွင်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်လီတီႈသုတ်း။
• ✅ ၸၼ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်သွၼ် တႃႇႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် လူင်ႉလႅၼ်ႇၵတ်ႉၶႅၼ်ႇလႆႈ။
• ✅ ႁႂ်ႈမေႃႁဵၼ်းၸွမ်းၵၼ်သေ မေႃလဵပ်ႈႁဵၼ်းႁူႉတီႈတႆးၵေႃႉ(ၵေႃႉႁူမ်ႈႁဵၼ်း)။
• ✅ ႁႂ်ႈႁႃၵေႃႉဢၼ်မေႃဢွၼ်ႁူဝ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ၶူးသွၼ်/မေႃသွၼ် ဢၼ်မီးတီႈတႅၵ်ႈလီ။
• ✅ ႁႂ်ႈၵႂႃႇလဵပ်ႈႁဵၼ်း ထိုင်လႆႈ တီႈၼႂ်း ပၢင်ၵုမ်ၶိုတ်းၸၼ်ႉလႆႈ။
• ✅ မီးပဝ်ႉမၢႆသေ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၶိုၵ်ႉတွၼ်း။

ၽူႈမီးတၢင်းႁူႉ ဢၼ်ပၼ်ၽေး

• ✅ ယုမ်ႇယမ်ဝႆႉဝႃႈ ၼႃႈၵၢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၵၼ်တင်း လွင်ႈလူဝ်ႇမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်။
• ✅ ယုမ်ႇယမ်ဝႆႉဝႃႈ ၼႆႉပဵၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈၵူၺ်း၊ ပေႃးႁူင်းႁဵၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ ၵၢၼ်တေယဝ်ႉၵႂႃႇ ႁင်းမၼ်းတင်းမူတ်းယူႇ။
• ✅ ယုမ်ႇယမ်ဝႆႉ မၼ်းဢိင်ၼိူဝ် သၢႆငၢႆငဝ်းလၢႆးၵူၺ်း ၵေႃႉလဵဝ်ႁဵတ်းၵေႃႈယဝ်ႉလႆႈယူႇ။
• ✅ ယုမ်ႇယမ်ဝႆႉ မၼ်းၵေႃႉလဵဝ် တေဢမ်ႇႁဵတ်းလႆႈ လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈ။
• ✅ ဢမ်ႇပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းလႆႈ တႃႇၼင်ႈလႄႈ ထွမ်ႇပိူၼ်ႈ။
• ✅ ယုမ်ႇယမ်ဝႆႉဝႃႈ ဢၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶဝ်လူဝ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်"လူဝ်ႇဢဝ်ၶွၼ်ႉႁႅမ်ၵူၺ်းꧦ။
• ✅ ယုမ်ႇယမ်ဝႆႉဝႃႈ ၵၢၼ်ပၼ်တၢမ်ႇၼႆႉၵူၺ်း ပဵၼ်လွင်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢၼ်ၶႅမ်ႉသေ ပိူၼ်ႈ။

ၶေႃႈႁုပ်ႈၵႅပ်ႈ လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ် ႁွင်ႈႁဵၼ်း

တီႈပွင်ႇလွင်ႈၸတ်းၵၢၼ်ႁွင်ႈႁဵၼ်း

တွၼ်ႈႁဵတ်းသၢင်ႈ ၸတ်းၵၢၼ်ႁွင်ႈႁဵၼ်း

လွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း

ၶပ်ႉၽိူၼ်/တင်ႇၼင်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း

ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဢွင်ႈတီႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း

ပၵ်းပိူင် ဢၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းတေလႆႈၸွမ်း

လွင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်

သၢင်ႈႁဵၼ်းသွၼ်တူင်ႇဝူင်းဢၼ်လီ

လၢႆးႁေႉႁၢမ်ႈပၼ်ၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း

ၶေႃႈၼမ်းတၢင်း လွင်ႈၸတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈႁဵၼ်း